Welbeschouwd begon dit wonderlijke politieke jaar van stilstand en chaos niet bij de val van het laatste kabinet-Rutte op 7 juli 2023 wegens diepe verdeeldheid over het asielbeleid, maar precies twee weken later, toen VVD-Kamerlid Ruben Brekelmans in een interview in EW Magazine verklaarde dat de VVD ‘parlementaire meerderheden’ moest gaan smeden met de PVV om de asielinstroom te beperken. Vrijwel vanaf dat moment was in de peilingen een gestage opmars van de PVV te zien, die uiteindelijk in november uitmondde in een enorme eindsprint – tien zetels erbij in vier dagen tijd, waarmee de partij van Geert Wilders veruit de grootste werd. 

Het zou overdreven zijn te doen alsof het interview met een tamelijk onbekend Kamerlid de gamechanger was, maar het pleidooi voor samenwerking met de PVV zette een ontwikkeling in gang die door de gevestigde partijen niet te stuiten bleek.

Rond het Binnenhof werd het interview met Brekelmans aanvankelijk gezien als onderdeel van een doordachte...