Viva la familia. Familie is liefde, een veilige haven, een rots in de branding. Maar ook: hoofdpijn. Het knarsen van tanden, bloed dat onder je nagels vandaan wordt gehaald. Tijdens de feestdagen, als uitgewaaierde families zich weer samentrekken en grote kamers klein worden, liggen ruzies dan ook op de loer. Alcohol, veel prikkels, stress over het eten, verloren bordspelletjes. Struikelstenen zijn er veel.

Als er problemen ontstaan, is het algemene advies eenduidig: leg het bij. Niet voor niets stikt het in Nederland van de familietherapeuten en familiemediators (zie een ander artikel van Vrij Nederland), boeken we en masse familiereizen en familieopstellingen, en staren we ons blind op (vooral Amerikaanse) films die volledig om het oplossen van familieconflicten draaien.

Om tot zo’n oplossing te komen, is volwassenheid vereist. Je moet bij jezelf te rade gaan wat je eigen aandeel in het conflict is, de situatie van een afstand bezien, de hand in eigen boezem steken. Vrede wordt...