Het was op de uitslagenavond van de Franse parlementsverkiezingen dat ik mij realiseerde dat ik nog nooit op de winnaar van de Tweede Kamerverkiezingen heb gestemd. Nu is dat op zichzelf geen drama. Nederland is van oudsher een land van politieke minderheden. Sinds de invoering van het algemeen kiesrecht is geen partij ooit verder gekomen dan eenderde van de stemmen. Zo bezien is geen conservatief, progressief of liberaal ooit bij machte geweest om Nederland volledig naar zijn hand te zetten.

Gelukkig maar.

Nederland boekte zijn grootste successen in jaren dat progressieven en conservatieven elkaar herkenden in hun ambitie het land verder te brengen. Van de wederopbouw tot de invoering van de AOW en de publieke gezondheidszorg: ze zijn allemaal het resultaat van politieke tegenpolen die hun achterban durfden uit te leggen dat er meer is dat ons bindt dan verdeelt.

Wie onze parlementaire geschiedenis kent, weet dat compromissen nooit van harte zijn gesloten. Politiek draait om...